System wartości a planowanie kariery

Nie ulega wątpliwości, że system wartości należy do podstawowych przekonań człowieka. Wartości to coś, co uważasz w życiu za ważne. To przekonania i zasady, które determinują Twoje zachowanie, wpływają na podejmowane decyzje, motywują Cię do działania. Wartości nie występują pojedynczo, lecz tworzą u każdego człowieka układ, zwany systemem wartości. System ten jest zbudowany hierarchicznie, a więc jedne wartości są ważniejsze od innych, mają wyższą rangę. Ten porządek hierarchiczny nie musi i zazwyczaj nie jest stały, co oznacza, że nasze wartości i ich hierarchie zmieniają się w przeciągu naszego życia wielokrotnie. Bezsprzecznie jednak odkrycie własnego systemu wartości ułatwia podejmowanie prawidłowych wyborów życiowych, w tym planowanie kariery.

Bardzo ciekawy (i krótki) artykuł o roli wartości w wyborze zawodu (nie tylko dla nauczycieli, chociaż im jest dedykowany) możesz znaleźć TUTAJ. Ilustruje on doskonałe przykłady tego, dlaczego wyznawane wartości powinny być ważnym czynnikiem wyboru przyszłego zawodu i planowania kariery.

System wartości można diagnozować zarówno za pomocą kwestionariuszy, jak i w sposób mniej formalny, niewystandaryzowany. My dziś zaproponujemy Ci oba sposoby.

A Ty? Zastanawiałeś się kiedyś, jakie są Twoje wartości? A zatem, co cenisz w życiu? W jaki sposób chciałbyś realizować się w przyszłej pracy? Przyjrzyj się sobie i pomyśl, co jest dla Ciebie ważne. Na rozgrzewkę proponuję stworzenie bardzo prostej piramidy swoich wartości. Możesz to zrobić wykorzystując nasz aktywny PDF Piramia wartości dostępny TU. Załączoną listę potraktuj jako wskazówkę, bank możliwości. Możesz oczywiście wybrać i wpisać do swojej piramidy zupełnie inne, bliskie Ci wartości.

Ćwiczenie 1:

  1. Wymień wszystkie Twoje najważniejsze przekonania, wszystko to, co Cię motywuje do pracy/nauki i jest dla Ciebie ważne.
  2. Wypisz na naszej wirtualnej tablicy, albo w swoich notatkach - 10 powodów, dla których, w Twojej ocenie, ludzie pracują (pomyśl o motywacjach swoich, rodziny, znajomych).
  3. Zastanów się, jak to wszystko ma się do zawodu, który chciałbyś wykonywać w przyszłości. Czy w swojej wymarzonej pracy będziesz miał możliwość pozostania wiernym swoim wartościom, przekonaniom?

Ćwiczenie 2:

Edward Schein badacz i psycholog, zidentyfikował główne czynniki wpływające na wybory zawodowe ludzi oraz ich satysfakcję w pracy. Na podstawie badań doszedł do wniosku, że istnieje ścisły związek między wyznawanym systemem wartości, potrzebami, kompetencjami a obranym rodzajem kariery i wyodrębnił osiem grup takich wartości, nazywając je metaforycznie „kotwicami" kariery zawodowej. Bardzo przystępny opis "kotwic kariery" znajdziez TU. Każdy z nas w swoim życiu zawodowym kieruje się jedną lub dwiema wybranymi kotwicami a są to:

  1. profesjonalizm, rozwój, bycie ekspertem,
  2. przywództwo, chęć kierowania innymi ludźmi,
  3. niezależność i autonomia działania,
  4. bezpieczeństwo, stabilizacja, przewidywalność,
  5. wprowadzanie innowacji, kreatywność,
  6. pomaganie innym, dawanie wartości otoczeniu,
  7. pokonywania trudności i mierzenie się z wyzwaniami,
  8. równowaga między życiem zawodowym a prywatnym.

Czy już teraz jesteś w stanie wskazać dwie kotwice, którymi chciałbyś kierować się w swojej przyszłej pracy zawodowej? Zapewne nie jest to zdanie z gatunku łatwych. By zatem lepiej zrozumieć czym są kotwice i jak mogą przekładać się na świat pracy proponujemy wykonanie kolejnego ćwiczenia.

Interaktywne ćwiczenie - WARTOŚCI ZAWODOWE (przygotowane w programie liveworksheets) - dostępne TUTAJ. Jeśli pojawi się kłopot z pomysłem na zawód, zawsze możesz skorzystać z bardzo bogatego zbioru z opisami zawodów Mapa Karier dostępnego TU - warto zajrzeć (możliwość przeglądania opisów setek zawodów; dostępne jest wiele filtrów).

Ćwiczenie 3:

Jeśli czujesz niedosyt, możesz skorzystać jeszcze z naszej propozycji nieco bardziej sformalizowanych ćwiczeń pozwalających ustalić, które kotwice kariery są Ci najbliższe.

Na koniec kilka pytań ku refleksji:

  • Czy myślałeś wcześniej o wyborze przyszłej pracy pod kątem swoich wartości i motywacji, a nie tylko specyfiki pracy?
  • Czy praca w zgodzie ze swoimi wartościami i potrzebami jest ważna? Dlaczego?
  • Jak sądzisz, czy kotwice kariery, które zidentyfikowałeś na dzisiejszej lekcji, będą się jeszcze zmieniać w przyszłości, czy raczej pozostaną takie same? Dlaczego?
« Wróć