SMARTne wyznaczanie celów
Gdyby dobrze zastanowić się nad naszą codzienną aktywnością, okaże się, ze wszystkie działania, które podejmujemy, zawsze prowadzą do jakiegoś CELU. Pracujemy, po to by zarobić pieniądze, gotujemy, żeby zjeść, idziemy do kina, żeby odpocząć i zakosztować rozrywki.
Oczywiście najczęściej CEL naszego działania nie zostaje wypowiedziany wprost. Często jest nawet nieuświadomiony. Robimy pewne rzeczy z przyzwyczajenia, bez zastanawiania się nad potrzebą, którą dzięki naszej aktywności zaspokajamy. Pewnych czynności z kolei wcale nie podejmujemy, ponieważ nie widzimy w nich sensu, CELU.
Ćwiczenie.1
Spróbuj kilka razy dziennie, wykonując zwyczajowe czynności, zapytać sam siebie: W jakim celu podejmuje to działanie? Zrób listę pięciu zadań, które uważasz za swoje najważniejsze działania w danym dniu i zapisz cel, który dzięki nim osiągnąłeś.
By nauczyć się wyznaczać cele i dobrze zarządzać swoim czasem musisz zapytać samego siebie, co chcesz osiągnąć, dokąd zmierzasz, jakie działania musisz wykonać a czego unikać. Jest to szczególnie ważne w kontekście wyznaczania ważnych życiowo celów. Celów związanych z życiem osobistym, rodzinnym ale także rozwojem zawodowym, w tym właśnie planowaniem swojej ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyborem szkoły.
Z doświadczenia nauczyciela wiem, że pytaniem, które bardzo często się pojawia w relacji edukacyjnej, to właśnie pytanie o cel: Po co mam się tego uczyć? Do czego mi to jest potrzebne?
Warto się zatem zastanowić dlaczego wskazanie i dobre sformułowanie celu jest tak ważne:
- Cel motywuje do pracy - wiedza na temat tego, dokąd prowadzi wykonanie zadania, sprawia, że mamy większą motywację do jego realizacji. Atrakcyjne cele chcemy osiągać szybciej.
- Cel wyznacza koniec zadania - znajomość celu, pozwala ocenić nam, ile jeszcze musimy zrobić, żeby zakończyć pracę. To ważne w szczególności przy monotonnych, uciążliwych pracach, które musimy wykonać.
- Cel daje poczucie sukcesu – osiągnięcie wyznaczonego celu, nawet tego małego, cząstkowego, który prowadzi do jakiegoś większego celu, daje poczucie sukcesu, które jest bardzo ważne przy budowaniu motywacji wewnętrznej.
Ćwiczenie 2.
Zapisz na kartce 3 cele, które przed sobą stawiasz. Mogą odnosić się do różnych dziedzin Twojego życia. Mogą być to cele zarówno krótko, jak i długoterminowe. Jeśli wykonałeś zadanie i określiłeś cele, odłóż kartkę – później do nie wrócimy.
A teraz zastanówmy się, jakie są kryteria dobrze sformułowanego celu. Zgodnie z zasadą SMART cel powinien być:
- S (szczegółowy) – szczegółowy, konkretny, prosty;
- M (mierzalny) – dający się zmierzyć, tak sformułowany, by można było zmierzyć stopień jego realizacji;
- A (ambitny) – trudny do zrealizowania, wymagający
- R (realistyczny) – osiągalny dla mnie
- T (terminowy) – zdefiniowany w czasie;
Warto tu także pamiętać, że dobry cel ma jeszcze 2 cechy – jest zależny od Ciebie oraz wskazuje na to do czego dążysz, a nie od czego uciekasz (zamiast – nie będę mieć jedynki z matematyki - będę mieć 3 z tego przedmiotu).
Ćwiczenie 3.
Karta pracy SMARTne CELE (na wykonanie zadania masz 20 minut).
Ćwiczenie 4.
A teraz wracamy do celów z początku lekcji. Przyjrzyj się swoim celom i wybierz taki, który w Twojej ocenie jest związany jest z planowaniem kariery edukacyjno-zawodowej. Teraz zastanów się czy Twój cel jest zgodny z zasadami SMART. Jeśli nie postaraj się go poprawić. Możesz poprosić o pomoc grupę w której pracujesz, albo rodziców czy przyjaciół jeśli pracujesz samodzielnie.
Jeśli udało Ci się stworzyć SMARTny CEL sporządź teraz swój indywidualny plan z listą zadań do wykonania, które doprowadzą Cię do jego osiągnięcia. Podziel cały okres pracy nad konkretnym celem na mniejsze odcinki czasowe i rozpisz co będziesz robił i jak ocenisz swoje postępy. Może się zdarzyć, że masz jeszcze wszystkich niezbędnych danych (np. o kryteriach przyjęcia do wymarzonej szkoły, na studia itd.) – wtedy zaplanuj czas, do jakiego uzupełnisz brakujące informacje. Pomyśl też o tym jakie przeszkody mogą się pojawić na drodze do realizacji Twojego celu oraz jak im zapobiegniesz.
Karta pracy - Mój aktualny cel edukacyjno-zawodowy - aktywny pdf
Jeśli pracujesz w grupie pochwal się przed klasą swoim celem oraz opowiedz o pierwszym kroku, który zamierzasz wykonać, aby go zrealizować. Jeśli pracowałeś samodzielnie – postaraj się porozmawiać na ten temat z bliskimi.
Powodzenia w realizacji SMARTnych celów!
« Wróć