Informacje o zawodach - gdzie i jak szukać


Wiele informacji na ten temat znajdziecie w naszych wcześniejszych wpisach, ale w związku ze zbiżającym się okresem zwiększonego zainteresowania uczniów i rodziców ofertą edukacyjną lokalnych szkół i coraz częstszym poszukiwaniem źródeł informacji o zawodach (a także w odpowiedzi na prośby w tym zakresie) - przypominamy i przywołujemy poniżej informacje o zasobach, które możecie u nas znaleźć.

Czy wiecie, że polska klasyfikacja zawodów i specjalności zmienia się co kilka lat i zawiera setki profesji. Nie wszystkie oczywiście dostępne są w kształceniu na poziomie ponadpodstawowym. Jedne mają ściśle określoną ścieżkę kształcenia, inne nie. Zapewne słyszeliście o zawodach regulowanych, których wykonywanie dozwolone jest tylko po spełnieniu wymogów określonych przepisami prawnymi. Niektóre występujące na rynku pracy zawody wymagają wykształcenia wyższego, inne zdobywa się w szkołach policealnych czy technikach a jeszcze inne w szkołach branżowych I i II stopnia. Znajdziecie na rynku pracy oczywiście także wiele zawodów, które na co dzień wykonują osoby mające bardzo różne wykształcenie, będące przedstawicielami różnych wyuczonych profesji a ich wykonywanie wymaga wiedzy i umiejętności, które wcale nie muszą być potwierdzane w żaden formalny sposób.

Jeśli zdecydujecie się na zdobywanie zawodu już po ukończeniu szkoły podstawowej w technikach czy szkołach branżowych I stopnia koniecznie zajrzyjcie do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego - dostępnego TU. Zajrzyjcie także do 2 aktów zmieniających, które uzupełniają to rozporządzenie o nowe, dodane później zawody – dostępne TU i TU (kolejne zmiany są obecnie 24.01.2021 w fazie legislacji). Dzięki temu zyskacie pełną wiedzę na temat tego, jakie zawody, w jakim typie szkoły możecie zdobywać i jakie kwalifikacje zawodowe będziecie zdobywać w ramach kształcenia. Porównajcie ten bardzo bogaty zbiór zawodów z rozporządzenia z ofertą edukacyjną szkół dla Was dostępnych. Zauważcie też, że każdy zawód ma swój stały, określony kod zawodu, dzięki znajomości którego możecie dotrzeć do pełnej informacji o interesującej Was profesji. Warto go znać! Uczniowie wybierający się do liceów ogólnokształcących również znajdą w tym dokumencie coś dla siebie, bowiem zawiera on także informacje o zawodach dostępnych w szkołach policealnych, czyli takich, w których naukę można rozpocząć mając już wykształcenie średnie (a zatem po ukończeniu liceum, technikum czy szkoły branżowej II stopnia). Oczywiście wybierając liceum warto także już dziś pomyśleć o swojej przyszłości po jego ukończeniu i stosownie do tych planów wybierać konkretne oddziały oraz rozszerzenia przedmiotów.

Jeśli już wiecie o jakich zawodach poszukujecie informacji warto zajrzeć do:

Przygotujcie sobie opisy tylko tych zawodów, które Was interesują i które bierzecie pod uwagę planując swoją przyszłość - trzech, pięciu, dziesięciu. Warto w tym celu skorzystać z naszego schematu Mój przewodnik po zawodzie dostępnego TU. Może się bowiem okazać, że nie do końca zdawaliście sobie sprawę z czym przyjdzie się Wam mierzyć planując swoją przyszłość w zawodzie. Jeśli macie możliwość porozmawiajcie także z przedstawicielem danego zawodu, dotrzyjcie do relacji, podcastów, kanałów tematycznych na You Tube (zestawienie dostępne TU), dzięki którym zdobędziecie także wiedzę o profesji z pierwszej ręki. Pomyślcie też o tym, jakie są cienie wybranego zawodu: praca w nocy, praca zmianowa czy w weekendy, praca bez względu na warunki atmosferyczne, praca podległa stałemu nadzorowi, konieczność pracy w grupie, niskie zarobki, monotonność wykonywanych czynności, stałe konieczność nawiązywania nowych kontaktów czy częste wystąpienia publiczne itd. To co dla jednych jest wadą profesji, dla innych może być jej zaletą. Im mniej Was jednak zaskoczy, tym lepiej.

Jeśli nie wiecie od czego zacząć, zróbcie sobie burzę mózgów korzystając z poniższej gry. Dzięki niej spojrzycie na zawody z różnych perspektyw i uświadomicie sobie, jak bardzo zróżnicowany jest rynek pracy.

Gra - wymień trzy zawody.

A jeśli jesteś przekonany, że wiesz już wystarczająco dużo by świadomie planować swoją karierę, zachęcam do zmierzenia się z kolejnym quizem.

Quiz - wymień trzy rzeczy.

Ciekawostka:

Wiele badań potwierdza, że mimo przeogromnego bogactwa świata zawodów, większość młodych ludzi dysponuje wyobrażeniem o niewielkim, zaledwie kilku lub kilkunastu procentowym odsetku możliwych zawodów i specjalności, i do nich zawęża swoje przyszłe wybory. Jednym z takich badań jest badanie „Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Praca marzeń? Aspiracje zawodowe nastolatków i przyszłość rynku pracy, który analizuje i porównuje oczekiwania 15-latków z całego świata wobec przyszłej kariery zawodowej. Ponad 50 proc. piętnastolatków na świecie oczekuje, że będzie pracować w zawodach, które znajdują się na liście 10 najpopularniejszych profesji w ich kraju. W porównaniu z rokiem 2000, odsetek ten wzrósł zarówno w przypadku chłopców, jak i dziewcząt. Oznacza to, że dzisiejsze wybory uczniów są mniej zróżnicowane niż dwie dekady wcześniej. To zaskakujące wyniki biorąc pod uwagę fakt, że mamy dziś dużo łatwiejszy dostęp do wiedzy o różnorodnych możliwościach zawodowych” ( Klaudia Stano „Plany zawodowe młodzieży - gdzie będą pracować dzisiejsi 15-latkowie?”; dostęp 29.04.2020). Okazuje się, że ciągle jeszcze wiedza dotycząca możliwości rynku pracy, bogactwa zawodów i specjalności, i dokonujących się na naszych oczach zmian tego rynku, jest wśród młodych ludzi dalece niewystarczająca do rzeczywistego i świadomego planowania swojej kariery. Zbyt często jeszcze uczniom brakuje chociażby podstawowej wiedzy o ilości zawodów dostępnych w kształceniu na poziomie ponadpodstawowym, nie wspominając już o klasyfikacji zawodów czy specjalności na potrzeby polskiego rynku pracy. Warto tutaj podkreślić, iż obok wielu innych równie ważnych, jednym z płynących ze wspomnianego powyżej badania wniosków jest ten, że „udział w aktywnościach doradczych wpływa pozytywnie na motywację do nauki oraz poszerzanie horyzontów zawodowych. Młodzież, która spotkała się chociaż raz z doradcą zawodowym, uczestniczyła w targach pracy, miała okazję obserwować z bliska czyjąś pracę lub odbyła praktykę zawodową, rzadziej ograniczała wybór do 10 najbardziej popularnych zawodów.”

W kontekscie wyboru zawodu warto także sprawdzić sytuację na rynku pracy dla konkretnych profesji - informacje jak to zrobić znajdziecie TU. Zasoby te zostaną niebawem aktualizowane (czekamy jeszcze na nowe obwieszczenie o zapotrzebowaniu na zawody z 2021 r. oraz raport Manpower Group "Niedobór talentów 2021".

« Wróć