Czy roboty wygryzą nas z roboty, czyli kilka słów o kompetencjach przyszłości

Czym są kompetencje? Najprościej rzecz ujmując KOMPETENCJA to połączenie trzech atrybutów: wiedzy, umiejętności i postawy. Wyróżniają one daną osobę łatwością sprawnej, skutecznej, odpowiadającej oczekiwaniom jakościowym, realizacji danych zadań. Tyle definicja.

O tym, które z kompetencji staną się w przyszłości najbardziej pożądanymi mówi i pisze się w ostatnich latach bardzo wiele. Dziś chcemy podzielić się z Wami dwoma źródłami takich rozważań.

Pierwsze co się nasuwa, kiedy myślimy o kompetencjach przyszłości, to oczywiście kompetencje kluczowe. Unia Europejska zdefiniowała 8 najważniejszych i najbardziej podstawowych umiejętności, które człowiek powinien rozwijać w trakcie swojego życia, żeby osiągnąć sukces w życiu zawodowym i prywatnym. Umiejętności te nazywane są kompetencjami kluczowymi i są to:

  1. porozumiewanie się w języku ojczystym
  2. porozumiewanie się w językach obcych
  3. kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
  4. kompetencje informatyczne
  5. umiejętność uczenia się
  6. kompetencje społeczne i obywatelskie
  7. inicjatywność i przedsiębiorczość
  8. świadomość i ekspresja kulturalna

Już wiecie, że kompetencja jest kombinacją wiedzy, umiejętności i przyjmowanej postawy. Kompetencje kluczowe to te kompetencje, które wspierają rozwój osobisty, włączanie w życie społeczne, aktywne obywatelstwo i możliwość znalezienia zatrudnienia. Proces kształtowania i rozwijania w sobie kompetencji kluczowych trwa przez całe życie i nigdy się nie kończy. Wszystkie kompetencje kluczowe uważa się za jednakowo ważne; każda z nich przyczynia się do udanego życia w społeczeństwie. Kompetencje mogą być stosowane w wielu różnych kontekstach i rozmaitych kombinacjach. Ich zakresy się pokrywają i są ze sobą powiązane: aspekty niezbędne w jednej dziedzinie wspierają kompetencje w innej. Takie umiejętności jak krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów, praca zespołowa, umiejętności komunikacyjne i negocjacyjne, umiejętności analityczne, kreatywność i umiejętności międzykulturowe są elementem wszystkich kompetencji kluczowych.

Bardziej szczegółowe informacje o tym czym są kompetencje kluczowe, wraz z ich opisami znajdziecie w naszym ebooku Kompetencje kluczowe.

Podobny obraz umiejętności, które w przyszłości liczyć się będą na rynku pracy, znajdziecie także w najnowszych badaniach przeprowadzonych przez Pearson, ośrodek badawczy Oxford Martin School i fundację Nesta. Badania te pokazują, że wiele spośród obecnych zawodów będzie nadal potrzebnych i wykonywanych w roku 2030 i później. Może się jednak okazać, że aby osiągnąć sukces zawodowy, będziecie potrzebować zupełnie innych, nowych umiejętności. Jeśli zatem w waszej głowie właśnie pojawiło się pytanie – jakich – to znak, że właściwie podchodzicie do planowania swojej kariery zawodowej. Odpowiedzi poszukiwać można idąc różnymi drogami i korzystając z wielu źródeł. Ja zachęcam by zajrzeć także do raportu z badań Future of skills. Employment in 2030 – www.umiejetnosci2030.pl (w wersji oryginalnej TU). Sprawdźcie jakie umiejętności mają szansę liczyć się na rynku pracy w kolejnej dekadzie i w jakim kierunku rozwijać swoje kompetencje.

Gdy patrzymy na naszą przyszłość w takim właśnie świetle, oczywiste staje się także to, że w otaczającym nas świecie zwiększa się rola kompetencji miękkich, transferowalnych do różnych dziedzin naszego życia. Kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się od kilkunastu lat stają się jednymi z ważniejszych kryteriów znalezienia i utrzymania pracy – oczywiście poza kompetencjami zawodowymi.

Według World Economic Forum znaczna część dzisiejszych uczniów szkół podstawowych będzie pracowała w zawodzie, który jeszcze nie istnieje. Jeśli więc nie do końca wiadomo czego się uczyć, by dysponować odpowiednią wiedzą w przyszłości, to na co stawiać powinni młodzi ludzie? Odpowiadając na to pytanie wspomniane forum kilka lat temu zdefiniowało listę umiejętności, które będą kluczowe na rynku pracy w następnych latach. Są to: kompleksowe rozwiązywanie problemów, krytyczne myślenie, kreatywność, zarządzanie ludźmi, współpraca, inteligencja emocjonalna, wnioskowanie i podejmowanie decyzji, negocjacje i elastyczność poznawcza.

Dlaczego zatem warto podnosić kompetencje? Świat nie stoi w miejscu. Zmienia się bardzo dynamicznie. Z każdym rokiem potrzebujemy w dorosłym życiu coraz to nowych kompetencji, wiedzy, umiejętności. Są one nam potrzebne by móc korzystać z otaczającego nas świata, z możliwości jakie nam stwarza. Potrzebujemy podnosić swoje kompetencje także po to, by móc znaleźć i utrzymać pracę.

Wracając do tytułowego pytania, czy zatem roboty wygryzą Cię z roboty? Sprawdźcie, jakim powodzeniem będą cieszyć się Wasze umiejętności zawodowe oraz posiadana wiedza w przyszłym świecie. W tym celu zajrzyjcie TU i wykonajcie krótki test. Potraktujcie jego wynik, jako motywację do poszukiwania swojej drogi rozwoju kompetencji.

By szerzej spojrzeć na problematykę zmian zachodzących na rynku pracy, warto zajrzeć także do najnowszego raportu PARP ze stycznia 2020 roku „Rynek Pracy, edukacja, kompetencje. Aktualne trendy i wyniki badań (styczeń 2020)”.

« Wróć